top of page
tlo-chalo-11.jpg

Artykuły uczniów

Autyzm - jak pomóc?

Jasiek

ASD (autism spectrum disorder) to grupa zaburzeń, która obejmuje choroby związane z autyzmem: od autyzmu dziecięcego wiążącego się z bardzo głębokimi dysfunkcjami do autyzmu wysokofunkcjonującego, którego trudno jest czasem odróżnić od „normalnych” zachowań. Światowa Organizacja Zdrowia szacuje, że jedno na 160 dzieci cierpi na ASD – stanowią więc pewną mniejszość, lecz wciąż nie jest ich mało. Jak zatem dostosować warunki edukacji dla dzieci, które myślą, czują i żyją inaczej?

chalo-08.jpg

Powszechny system – fatalny schemat

System edukacji w szkołach publicznych jest schematem, który zakłada bezwzględne podobieństwo wszystkich uczniów oraz przedmiotowe traktowanie. Dzieci w Polsce, nie mając alternatyw czy większej ilości pieniędzy na szkoły prywatne, muszą zatem wejść w edukację tradycyjną, która wzięła się z systemu zaboru pruskiego. Wychodzą z niej często pokaleczeni i straumatyzowani, bowiem jedynie silne jednostki są w stanie wyjść ze szkoły (przetrwania) takimi, jakimi były przed nią czy może nawet wzmocnione. 
 

Dzieci z jakąkolwiek postacią autyzmu należą niestety do tych, którym powszechny system może nie pozwolić rozwinąć skrzydeł i sprawić wiele bólu. Przede wszystkim są one wielce zainteresowane światem, często wykazują się nieprzeciętną inteligencją oraz ścisłym umysłem, który wybija się ponad średni poziom społeczeństwa. Trudno jest zatem sobie wyobrazić, iż dziecko o niesamowitych zdolnościach i ogromnym potencjalnym musi wejść w schemat, który obliguje do tego, by było „najlepsze” we wszystkim. Oczywiście nie jest to problem jedynie uczniów z ASD – większość dzieci w Polsce musi codziennie mierzyć się z wymaganiami programu, bardzo rozbudowanego, wchodzącego nierzadko na poziom studiów.
 

Samo środowisko rówieśnicze i nauczycielskie również nie ułatwia odnalezienia się w głośnej i pełnej niebezpieczeństw rzeczywistości. Ponieważ większość uczniów zostaje z góry zamknięta w kategoriach, często bardzo krzywdzących oraz niewłaściwych, nie jest łatwo zająć się swoimi pasjami, a przede wszystkim osiągnąć jakikolwiek sukces (choć bywa on abstrakcyjny i nieokreślony). Dzieci z ASD pragną kontaktu z rówieśnikami i wbrew pozorom bardzo chcą ich poznać. W publicznej szkole muszą jednak liczyć się z tym, że staną się obiektem drwin, żartów, a na końcu pozostaną odosobnione i zmarginalizowane, nazwane dziwnymi.
 

Polska szkoła publiczna nie jest więc miejscem dla dzieci z ASD, które łatwo (oraz prawdopodobnie też wygodnie) zaszufladkować i określić jako prowokujące, aspołeczne czy niezdarne. W takim miejscu mogą poczuć wielce osamotnione i odrzucone, ponieważ państwo nie zakłada powszechnych zajęć z psychologii dla pozostałych uczniów w klasie, w której dziecku z ASD przyjdzie spędzić najbliższe lata. Nie da się również zauważyć świetlanej przyszłości dla systemu, który działa na zasadzie przymusu i wkuwania, a przede wszystkim nie jest obiektem zainteresowań jakiejkolwiek władzy. Reformy, które przeprowadza się w pośpiechu, sporadycznie i nierozsądnie dają jedynie ułudę, iż coś się zmienia, lecz w istocie pozostawiają wszystko tak jak było, dając jedynie poczucie coraz większego bałaganu i irracjonalności. 
 

Co zatem możesz zrobić, żeby pozwolić swojemu nieprzeciętnemu dziecku rozwijać się prawidłowo oraz w taki sposób, że wykorzysta wszystkie swoje umiejętności? Jak sprawić, żeby było szczęśliwe?

Dokąd, rodzicu?

Błędne decyzje w wyborze szkoły, wiążą się również często z ignorancją, niekompetencją czy fałszywymi przekonaniami rodziców, że wszystko jest na swoim miejscu. Szkoła publiczna nie zagwarantuje wykwalifikowanej kadry, psychologa, a przede wszystkim środowiska, w którym dzieci z ASD mogłyby czuć się swobodnie i rozwijać się torem podobnym, co ich rówieśnicy. 

Więc jaki pozostaje wybór? Rozważ następujące opcje:

Szkoła niepubliczna

Choć istnieje błędne przekonanie, że nie pozwoli Twojemu dziecku „wyjść na ludzi” czy „porządnie zdać matury”, stanowi najlepiej dopasowaną formę edukacji dla dzieci nietypowych. Przede wszystkim każda szkoła prywatna jest inna i wyróżnia się czym innym; może przyjąć różne systemy, sposoby traktowania ucznia czy zatrudnić zupełnie inną kadrę. Dzieci z ASD często potrzebują wsparcia, kogoś, kto będzie przy nich trwał i tłumaczył pewne niezrozumiałe mechanizmy, czy po prostu ułatwiał wejście w relacje z rówieśnikami. Dlatego ważnym jest, by szkoła zapewniał dostęp do psychologa lub przynajmniej nauczyciela wspomagającego, którzy będą kompetentni, by pomóc Twojemu dziecku w nauce. Szkoła niepubliczna często przeprowadza również rozmowy kwalifikacyjne, co nie tylko pomoże zrozumieć jej przyszłego ucznia, lecz również pozwala odrzucić przyszłych gnębicieli słabszych jednostek.
   
Edukacja domowa

Jeśli jesteś rodzicem, który ma dużo czasu i jest w stanie poświęcić go na naukę ze swym dzieckiem, to edukacja domowa może być dobrym wyborem. Jeśli zdecydujesz się na taką formę uczenia się, warto wtedy „podczepić się” do szkoły niepublicznej, która może umożliwić w miarę regularny kontakt z rówieśnikami, pomoc nauczycieli czy konsultację z psychologiem. 

Nauka w szkole niepublicznej jest niewątpliwie kosztowna i możliwe jest to, że nie jesteś w stanie jej opłacić. Pamiętaj jednak, że najdroższa szkoła nie oznacza najlepszej jakości edukacji czy opieki. Natomiast w edukacji domowej musisz być świadomy, jak bardzo ważny jest kontakt z pozostałymi uczniami. Wybór jednak należy do Ciebie!
 

bottom of page